Switch-emulator Yuzu aan banden gelegd, maar dat is minder erg dan je denkt

Yuzu is een bekende emulator waarmee je Nintendo Switch-games op andere platformen speelt. Denk dan aan Android, Linux en Windows. Dat Nintendo daar niet blij mee is, is vrij logisch. De Nintendo Switch krijgt geregeld nieuwe games en wordt derhalve nog actief ondersteund. En zowel de platformhouder als de ontwikkelaars en uitgevers van die games lopen flink wat geld mis wanneer mensen die games gaan plunderen. Het was dus slechts een kwestie van tijd voordat Nintendo hier achteraan zou gaan, en een rechtszaak zou aanspannen.

En dat is precies wat er eind februari gebeurde. Nintendo sleepte het Yuzu-team voor de rechter en deed dat niet zomaar. Dat doet de Japanse spellenboer doorgaans alleen wanneer het ervan overtuigd is te gaan winnen. Ik ben geen advocaat en kan dus geen uitspraken doen over de juridische aspecten of ontwikkelingen, evenals wettelijke betrekkingen. Maar dat neemt niet weg dat deze zaak heel interessant is, met name voor de mensen die games emuleren in het kader van behoud. Of emulators gebruiken voor onafhankelijke spellen. Kan er nu iets veranderen?

Wat is er precies aan de hand met Yuzu?

Voordat we iets dieper in kunnen gaan op wat de uitkomst van deze rechtszaak betekent voor retrogamers, eerst een kort overzicht van wat er precies aan de hand is. In de eerste week van maart kwam in het nieuws dat Yuzu Nintendo een bedrag van 2,4 miljoen dollar moet betalen. Dat is om en nabij de 2,2 miljoen euro. Deze overeenkomst heeft tevens tot gevolg dat Yuzu stopt met de ontwikkeling van zijn emulator. Het team mag het programma niet meer delen of distribueren en moet daarnaast de broncode overhandigen aan het huis van Super Mario.

Daar blijft het niet bij. Want Yuzu moet namelijk zijn eigen website en diensten uit de lucht halen. Daardoor lees je ook her en der dat de Nintendo 3DS-emulator Citra uit de lucht gehaald is, als bijkomende schade. Het Yuzu-team zat namelijk ook achter die emulator, dus dat verklaart die situatie. Aangezien Yuzu alles moet overhandigen en alle ontwikkelingen moet stopzetten, krijgen beide emulators geen updates meer. Daarmee lijkt Nintendo deze slag in de strijd tegen piraterij gewonnen te hebben.

De argumenten van Nintendo

De beargumentering van de Nintendo Switch-maker was dat Yuzu het wel heel gemakkelijk maakte games van een nog ondersteunde console te emuleren. Dat vormt een groot risico voor zijn verdienmodel, en de inkomsten van ontwikkelaars die voor het platform games maken. Veel websites schrijven dat deze schikking kan leiden tot meer rechtszaken omtrent emulators, maar de grote vraag is nu of dat daadwerkelijk gebeurt. In de wet staat niet letterlijk dat emulators verboden zijn, en ook mag je – onder bepaalde omstandigheden – kopieën maken van gekochte media.

Voordat je nu ineens besluit allerlei games van moderne spelcomputers te voorzien van een persoonlijke back-up, is het belangrijk dat je op de hoogte bent van een specifieke kanttekening. Want ja, je mag onder omstandigheden een kopie maken, maar niet op het moment dat je daarvoor een beveiligingsmethode moet omzeilen of breken. Dat onderdeel van het aanmaken van een back-up is dan weer illegaal. Daarnaast bestaan er ook beschermende wetten ten aanzien van code, software, auteursrecht en besturingssystemen, waardoor echt niet alles kan en mag.

De grenzen opzoeken

Echter, in principe is het uitbrengen, onderhouden en gebruiken van een emulator niet per se illegaal of onwettig (mits je dit kunt doen zonder gebruik te maken van beschermde software, code, et cetera). Hoewel er inderdaad veel mensen zijn die emulators voor het spelen van illegale kopieën gebruiken, is er ook een voorbeeld te bedenken waarin het gebruik legaal is. Zo kunnen onafhankelijke ontwikkelaars hun eigen spellen voor specifieke systemen uitbrengen, testen en spelen – dergelijke software is in veel gevallen dan gratis beschikbaar.

In deze rechtszaak beweert Nintendo echter dat het gebruik van een emulator in de basis al onwettig is. Aangezien Yuzu via zijn website instructies aanbiedt over het gebruik van de emulator en hoe je zelf illegale kopieën maakt van Nintendo Switch-games, kun je in elk geval zien hoe Nintendo aan dat idee gekomen is. Bovendien: “Yuzu verandert elke algemeen computerapparaat in een stuk gereedschap waarmee het en masse mogelijk wordt inbreuk te plegen op het auteursrecht van Nintendo en andere partijen.”

Lees ook: Met de Epilogue GB Operator kun je zelf backups maken van je Game Boy-games

Chocoladepasta op je brood

Hoewel dat statement al krachtig genoeg blijkt om nu tot een schikking te komen, leunde de rechtszaak wel erg veel op de potentie van het gebruik van de Yuzu-emulator. Het is waar dat mensen dit stuk software voor het emuleren van Nintendo Switch-games kunnen gebruiken, maar het is ook waar dat de emulator voor andere doeleinden ingezet kan worden. Het is dus niet zo dat Yuzu alléén gebruikt werd voor het spelen van illegale Switch-gameskopieën. Daardoor is dus niet te zeggen dat Yuzu pertinent de wet breekt, maar voor Nintendo is dat irrelevant.

En vanuit het standpunt van het Japanse bedrijf is dat volledig te begrijpen. Maar om dan te claimen dat de emulator onder geen beding gebruikt kan worden, gaat wellicht te ver. Met een mes kun je chocoladepasta op je brood smeren, maar ook mensen flink wat schade toebrengen. Ondertussen kun je gewoon nog gebruikmaken van messen. Het is een ietwat simpele vergelijking, maar wel een die hout snijdt en aantoont dat Nintendo wat heftig reageert. Nogmaals: de reactie is begrijpelijk, aangezien er miljoenen euro’s mee gemoeid zijn.

Geen precedent door schikking

Van tevoren werd gedacht dat wanneer Nintendo deze rechtszaak zou winnen, middels de uitspraak van een rechter, deze situatie voor een precedent zou zorgen. De mogelijke uitslag had er dan voor kunnen zorgen dat Nintendo, en ook Sony en Microsoft, achter andere emulatormakers aan konden gaan om alles aan banden te leggen. Ze zouden zich dan berusten op de uitkomst van de zaak tussen Nintendo en Yuzu uit februari-maart 2024. Je zou dan – wederom in potentie – geen enkele emulator mogen gebruiken als die inbreuk pleegt op het auteursrecht van de rechthebbende.

Omdat er nu een schikking heeft plaatsgevonden, zonder een uitspraak van de rechter, ontstaat er geen precedent waarmee Nintendo, of een andere partij, dit direct kan doen. Het is dus heel slim van het Yuzu-team dat het besloten heeft de boete van 2,2 miljoen euro te betalen, omdat het team daarmee de rest van de emulatiegemeenschap beschermt (of dat zodoende in elk geval probeert). Zeker in het kader van gamebehoud, waardoor dit in de toekomst (waarschijnlijk) nog steeds mogelijk is. Ik kan me niet voorstellen dat andere emulatormakers zich volledig laten afschrikken. Het verleden leert juist dat andere aanbieders in het gat springen, en ontwikkelingen veelal versnellen.

In het kader van gamebehoud

Want vanuit het oog van een gebruiker of consument – en dus niet de commerciële en begrijpelijke belangen van Nintendo – is het belangrijk dat games behouden blijven. Dat is een onderwerp waar ik iets dieper op inga in een eerder gepubliceerde blog. Wanneer platformhouders digitale winkels sluiten en daar games in staan die nooit fysiek uitgebracht zijn, dan is dat eeuwig zonde. Games zijn – net als films, muziek en schilderijen – kunst en dienen dus zo goed als mogelijk bewaard te worden. Daar kunnen emulators een bijdrage aan leveren.

Dit is met name handig voor spelcomputers, handhelds en downloadwinkels die niet meer actief onderhouden worden, of door een bedrijf aan de kant geschoven zijn. Om games als medium volledig te kunnen begrijpen of in context te plaatsen, is toegang tot oude games wenselijk. Gamebedrijven gaan hier notoir slecht mee om, of brengen om de haverklap luie verzamelingen uit waar er weinig tot geen werk gestopt is in het legaal emuleren van hun titels. Totdat die situatie verbetert, zullen er dus altijd mensen zijn die games emuleren en (illegaal) kopiëren. Daarmee praat ik het niet goed dat mensen games illegaal kopiëren, maar dit verklaart wel waarom dit (steeds) gebeurt.

Yuzu-gedrag is niet goed te praten

Nu is het de rechtenhouders goed recht hun games te behandelen zoals ze willen, maar daarmee werk je emulatie dus in de hand. Onderaan de streep haalde het Yuzu-team echter flink wat acties uit die op z’n minst bedenkelijk zijn. Want de Nintendo Switch is geen retro-apparaat en is dus ook nog helemaal niet toe aan preservatie. Het team werd bovendien via donatieplatformen financieel ondersteund, waardoor het dus geld verdiende aan de emulator. En hoewel goed werk betaald dient te worden, kun je dergelijk gedrag niet recht praten.

Nintendo staat in elk geval in z’n recht zijn intellectuele eigendommen te beschermen, ook al is de reactie ook niet helemaal oké. Wat wellicht ook kan helpen in dit soort situaties is als overheden wereldwijd de wetten met betrekking tot thuiskopieën updaten of verduidelijken, omdat daar nu nog gaten in staan en dingen die ruimte bieden voor interpretatie. Nintendo vindt bijvoorbeeld dat games het kader ‘software’ overstijgen, en dat daarom de huidige regels niet toereikend zijn. Meer over de geldende regels lees je in de wet Auteursrecht.

Zelf heb ik de Yuzu-emulator nooit gebruikt, omdat ik het in dit geval deels met Nintendo eens ben. Ik vind het niet kunnen dat je games emuleert voor consoles die platformhouders nog actief ondersteunen. Middels dit artikel probeer ik wat achtergrondinformatie en inzicht te delen over de huidige gang van zaken. De screenshots in dit artikel zijn onder meer afkomstig van de Reddit en Twitter-pagina’s. De hoofdafbeelding is gemaakt met Microsoft Copilot, en naderhand bewerkt in Photoshop.