Het gedoe met dongles: de voordelen en nadelen
Wanneer je een draadloze controller of headset koopt, dan is de kans groot dat de fabrikant daar een usb-dongle bij levert. Dit zijn vaak unieke accessoires die alleen werken met een specifiek product, waar op het eerste gezicht weinig mis mee is.

Hoe je het ook wendt of keert: dongles zijn in veel gevallen gewoon handig. Dankzij die accessoires is het namelijk mogelijk dat je allerlei moderne randapparaten ook aan oudere apparatuur kunt koppelen. Zo maakt bijvoorbeeld fabrikant Retro-bit verschillende soorten draadloze controllers, zoals de Sega Saturn Pro en Origin8. In de doos tref je twee soorten dongles aan: een usb-variant (voor Nintendo Switch en pc) en een met de aansluiting van de Sega Saturn of NES. Zo gebruik je moderne hardware dus op ouderwetse consoles.
Retro Fighters hangt een soortgelijke strategie aan. Dat bedrijf maakt draadloze controllers voor de Nintendo GameCube, Dreamcast en de Xbox, die op de genoemde consoles als op moderne apparaten gebruik kan worden. Het beste voorbeeld is misschien nog wel de uitgebreide draadloze usb-receiver van 8bitdo (de tweede versie), waarmee je veel soorten controllers op allerlei apparaten met usb aansluit. De voordelen spreken inmiddels voor zich: dankzij dongles is het mogelijk verschillende controllers op allerlei soorten hardware te gebruiken.
Voordelen ten opzichte van bluetooth
Wat is dan precies het grote voordeel ten opzichte van bluetooth? Nou, door te werken met dongles kunnen fabrikanten zowel de controller als de dongle updaten wanneer er zich problemen voordoen. Zo was ik onlangs aan het gamen op de Sega Saturn met de eerdergenoemde Pro-controller (voor het testen van de Saroo-cartridge en een Philips-monitor), en merkte ik dat de gamepad niet meer reageerde. Nadat ik binnen enkele minuten de dongle van een update voorzien had, werkte de verbinding zoals verwacht.
Plus: de verbinding is een stuk stabieler. Voor controllers zul je misschien niet snel opmerken of een dongle of bluetooth sneller of stabieler is, maar voor gamingheadsets vaak wel. Nu wordt bluetooth wel steeds beter als het gaat om energiezuinigheid, stabiliteit van de verbinding en de audiokwaliteit; maar dongles garanderen momenteel superieure prestaties. Ook weet je zodoende zeker dat de verbinding werkt. Meestal is het ook zo dat er minder storing op de lijn zit, maar dat is onder meer afhankelijk van de positie van de usb-poort waar de dongle in zit.
Wanneer worden dongles dan een probleem?
Ondanks het feit dat er dus grote voordelen bestaan over het gebruik van dongles, merk ik toch dat ik er niet altijd tevreden over ben. Voor RetroReady heb ik nog geen gaming headsets getest, maar voor andere opdrachtgevers wel. Voor mijn eigen websites heb ik meerdere controllers gerecenseerd die over dongles beschikken. Ik heb inmiddels zo’n grote verzameling van die dingen, dat ik er een aparte administratie op na moet houden om alles uit en bij elkaar te houden. Dat is een ver-van-mijn-bedshow voor veel lezers, maar geen onmogelijke situatie.
Dit is om verschillende redenen een probleem. Veel van de usb-dongles van Retro-bit zijn nagenoeg identiek aan elkaar, op een paar modelnummers na. Toch werken ze vaak alleen met de controller die erbij hoort. Ik heb dat probleem inmiddels getackeld door een labelmaker aan te schaffen, en de dongles te voorzien van de controllernaam. Datzelfde geldt voor de verzameling headsets die ik heb. Nu bestaat daar veel meer variatie in, gelukkig, maar dan nog zijn sommige dongles zo universeel vormgegeven dat ik niet kan onthouden waar ze bij horen.
Usb-poort is constant in gebruik
Daarnaast vormen dongles een probleem op het moment dat je ze kwijtraakt of wanneer ze kapotgaan. Want in veel gevallen kun je ze niet apart bestellen. Soms omdat dat gewoon niet kan, soms omdat de producten uit de handel gehaald zijn. Je kunt het er altijd op wagen contact op te nemen met de klantenservice, maar de kans is groot dat die niets voor je kan betekenen. Verder is het zo dat ze altijd een usb-poort gebruiken, waardoor je die dus standaard kwijt bent. Op een pc kun je nog een usb-hub gebruiken, maar op consoles werken die meestal niet.
Dat laatste nadeel geldt alleen voor als je de dongle er altijd in laat zitten. Meestal heb je geen reden om hem eruit te halen, aangezien je zowel headsets als controllers gewoon dagelijks kunt gebruiken. Maar ben je iemand die waarde hecht aan het gebruik van een juiste controller wanneer je games emuleert, dan zul je snel merken dat dit een uit de hand gelopen hobby kan worden waar je enige aandacht aan moet besteden. Wegen de voordelen van dongles op tegen de nadelen? Zonder meer, maar die nemen de frustraties onderaan de streep niet helemaal weg.
In dit artikel staan verschillende linkjes naar producten die je op Amazon kunt kopen. Wanneer je iets aanschaft via de link, kan ik een kleine commissie verdienen. Zo kan ik RetroReady advertentievrij houden.
Dongles die verder onder meer het overwegen waard zijn: